Komisja przeznaczy prawie 1,25 mld euro w formie dotacji z instrumentu „Łącząc Europę” na 41 transgranicznych projektów dotyczących infrastruktury energetycznej, które uzyskały status projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania i projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w 2024 r.wramach polityki transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E).
Jest to największe zaproszenie do składania wniosków w ramach obecnego programu „Energia” instrumentu „Łącząc Europę”, zarówno pod względem otrzymanych wniosków, jak i przyznanego finansowania, i wykracza poza początkowy orientacyjny budżet zaproszenia w wysokości 850 mln EUR. Jest to również pierwsze zaproszenie do składania wniosków w ramach zmienionego rozporządzenia TEN-E, które obejmuje projekty dotyczące wodoru i morskiej sieci elektroenergetycznej.
Jak podkreślono w sprawozdaniu Draghiego, takie transgraniczne inwestycje w infrastrukturę energetyczną mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia konkurencyjności Europy. Przyczynią się one do realizacji celów UE w zakresie integracji rynków energii i dekarbonizacji systemu energetycznego.
Wybrane projekty
Ogólnie rzecz biorąc, środki finansowe są przeznaczone na 5 wniosków dotyczących prac i 36 badań. Prawie 750 mln euro z funduszy przeznaczono na 8 projektów dotyczących sieci elektroenergetycznych, w tym morskich i inteligentnych sieci elektroenergetycznych. Największa dotacja, w wysokości 645 mln euro, wesprze projekt Bornholm Energy Island dotyczący budowy innowacyjnego, pierwszego w swoim rodzaju hybrydowego połączenia międzysystemowego na Morzu Bałtyckim, które pozwoli zarówno połączyć Danię i Niemcy, jak i zintegrować 3 GW mocy morskiej farmy wiatrowej. Kolejna dotacja na roboty budowlane w wysokości prawie 33 mln euro trafi do Danube InGrid, transgranicznego projektu inteligentnej energii elektrycznej między Węgrami a Słowacją, który zintegruje energię ze źródeł odnawialnych i skuteczniej zrównoważy system. Pozostałe 6 projektów, zlokalizowanych w Belgii, Bułgarii, Danii, Francji, Słowacji i Hiszpanii, otrzyma dotacje na badania wspierające.
Aby pomóc w dekarbonizacji przemysłu UE, infrastruktura wodorowa skorzysta z dotacji na 21 badań rozwojowych o wartości ponad 250 mln euro. Pomoże to zmniejszyć ryzyko inwestycyjne związane z tym powstającym rynkiem i uzupełni ramy polityki w zakresie wodoru wprowadzone w pakiecie dotyczącym rynku wodoru i gazu zdekarbonizowanego. Dotacje są przeznaczone na projekty w Austrii, Belgii, Czechach, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, na Litwie, Łotwie, w Niemczech, Polsce, Portugalii, Szwecji i we Włoszech: w szczególności projekt BarMar-H2med między Hiszpanią a Francją, projekty szkieletowe we Włoszech, Portugalii i Hiszpanii oraz korytarze i szlaki wodorowe w regionie Morza Bałtyckiego.
Ponadto finansowanie o wartości 250 mln euro wesprze budowę 3 projektów i finansowanie 9 badań przygotowawczych dotyczących infrastruktury CO2. Magazyn Prinos w północnej Grecji otrzyma prawie 120 mln euro, co przyczyni się do powstania pierwszego łańcucha wartości wychwytywania i składowania dwutlenku węgla w południowo-wschodnim regionie Morza Śródziemnego. Druga dotacja, na prace o wartości 55 mln euro, przeznaczona jest na budowę składowiska CO2 na Morzu Północnym L10 na niderlandzkim szelfie kontynentalnym. Trzecia dotacja, na prace o wartości nieco poniżej 12 mln euro, zostanie przyznana zakładowi Norne CO2 w Danii. Projekty CO2 finansowane w ramach instrumentu „Łącząc Europę” mają przyczynić się do osiągnięcia celu na 2030 r., jakim jest 50 mln ton rocznej mocy zatłaczania CO2, jak podkreślono w akcie w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie.
Kolejne kroki
Niniejsza decyzja o finansowaniu jest następstwem zaproszenia do składania wniosków o finansowanie w ramach instrumentu „Łącząc Europę” z 2024 r. Po dokonaniu przez Komisję oceny wniosków państwa członkowskie zagłosowały za wnioskiem Komisji po posiedzeniu komitetu koordynacyjnego instrumentu „Łącząc Europę” w dniu 28 stycznia 2025 r. Po tym pozytywnym głosowaniu formalne przyjęcie decyzji o przyznaniu nagrody nastąpi w nadchodzących tygodniach. Następnie Europejska Agencja Wykonawcza ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA) przygotuje umowy o udzielenie dotacji z beneficjentami. Następne zaproszenie do składania wniosków dotyczących infrastruktury energetycznej w ramach instrumentu „Łącząc Europę” – Energia zaplanowano na 2025 r.
Wykaz wniosków wybranych do dotacji w dziedzinie transeuropejskiej infrastruktury energetycznej w ramach instrumentu „Łącząc Europę” w następstwie zaproszenia do składania wniosków ogłoszonego 11 kwietnia 2024 r.
| Numer referencyjny | Tytuł działania | Maksymalna pomoc finansowa UE w EUR |
| 1.15-ES-S-M-24-LOS GUAJARES BADANIA | Badania dotyczące elektrowni wodnej szczytowo-pompowej „Los Guájares” | 4 620 273,00 EUR |
| 1.7.1-ESFR-S-M-24-Navarra-Landes | Faza rozwoju projektu 1.7.1 Połączenie międzysystemowe między Nawarrą (ES) a Landes (FR) | 11 134 750,00 EUR |
| 2.11-SK-S-M-24-SE Integrator | Modernizacja elektrowni szczytowo-pompowej w miejscowości Čierný Váh | 2 108 461,50 EUR |
| Pobierz BEDK-S-M-24-TritonLink, wersja 4.2 | Morskie hybrydowe połączenie międzysystemowe między Belgią a Danią | 21 795 000,00 EUR |
| 5.2-DK-W-M-24-BEI-HOI | Bornholm Energy Island – hybrydowe morskie połączenie międzysystemowe | 645 259 319,00 EUR |
| 8,1-FR-S-M-24-BRE | Morskie połączenie wiatrowe Południowa Bretania (FR) – PCI 8.1 | 21 823 852,00 EUR |
| 12.2-BG-S-M-24-CARMEN4INVEST | Przygotowanie przedinwestycyjnego pakietu badań i dokumentów dotyczących realizacji projektu CARMEN na terytorium Bułgarii | 2 790 000,00 EUR |
| 12.3-SK-W-M-24-DunajInGrid2ndFaza | Dunaj InGrid: Etap drugi | 32 880 153,50 EUR |
| 9.1.1-PT-S-M-24-PT H2 kręgosłupa | Portugalski szkielet wodorowy – badania | 2 886 437,00 EUR |
| 9.1.2-PTES-S-M-24-H2Med CelZa | Wodorowe połączenie międzysystemowe H2Med CelZa | 7 221 872,00 EUR |
| 9.1.3-ES-S-M-24-H2 Badania szkieletowe | PCI 9.1.3 – Hiszpańskie badania szkieletowe nad wodorem | 32 521 202,07 EUR |
| 9.1.4-FRES-S-M-24-H2Med BarMar | Wodorowe połączenie międzysystemowe H2Med BarMar | 28 336 978,00 EUR |
| 9.1.5-FR-S-M-24-HY-FEN FAZA PASZOWA | Faza FEED dla korytarza PCI H2 Połączenie Francja – Niemcy HY-FEN | 14 985 000,00 EUR |
| Badanie 9.2.1-DEFR-S-M-24-RHYn | Badanie francusko-niemieckiej sieci Rhyn HYdrogen | 3 545 465,50 EUR |
| 9.10.2-BE-S-M-24-Amplifhy Antwerp | Propozycja współfinansowania pre-FEED i FEED na pierwszy tego rodzaju terminal amoniakalny i krakers amoniakalny w porcie w Antwerpii | 8 060 000,00 EUR |
| 9.11.1-1-DE-S-M-24-Neptun | Neptune – Studia nad Odbiornikiem Amoniaku Terminal Brunsbüttel, Faza I | 11 984 611,00 EUR |
| 9.15.4-ES-S-M-24-HyAndalusia-BadaniaI | Valle Andaluz del Hidrógeno Verde Studies I | 12 931 458 EUR |
| 9.15.5-ES-S-M-24-PICAST | Badania dotyczące drugiej fazy elektrolizera doliny PCI 'Asturias H2 | 7 815 712,50 EUR |
| 9.16.2-FR-S-M-24-EmilHY badania | Badania nad stworzeniem zielonej elektrowni H2 na granicy francusko-niemieckiej poprzez przekształcenie elektrowni węglowej | 20 053 791,50 EUR |
| 9.19-DK-S-M-24-HOEST | Badania dla HØST PtX Esbjerg | 12 987 437,00 EUR |
| 9.22.1-DE-S-M-24-PSISHarP | Badania przygotowawcze do wdrożenia projektu Harsefeld dotyczącego magazynowania wodoru SaltHy | 4 471 750,50 EUR |
| 9.24.1-ES-S-M-24-H2-PRZECHOWYWANIE-N1 | Podziemne magazynowanie wodoru Spain North-1 (PCI 9.24.1): Badania techniczne i wydawanie pozwoleń procedura przygotowania realizacji robót | 7 709 476,00 EUR |
| 10.1.1-IT-S-M-24-ITAHB | Włoski szkielet H2 | 24 000 000,00 EUR |
| 10.1.2-AT-S-M-24-TAGCEF | H2 Readiness of the TAG pipeline system – Conceptual Engineering & FEED preparation | 1 380 200,00 EUR |
| 10.2.1-CZ-S-M-24-CGHI | Badania przygotowawcze dotyczące czeskiego niemieckiego wodorowego połączenia międzysystemowego (część czeska) | 127 000,00 EUR |
| 10.3.1-EL-S-M-24-H2DRIA-S | Badania techniczne i środowiskowe dotyczące wdrożenia wewnętrznej infrastruktury wodorowej w Grecji | 5 400 000,00 EUR |
| 11.1-SEFI-S-M-24-NHR Badania | Wykonalność Nordyckiej Trasy Wodorowej i Podstawowe Studia Projektowe | 29 363 302,10 EUR |
| 11,2-FIEE-S-M-24-NBHC | Faza wykonalności Nordycko-Bałtyckiego Korytarza Wodorowego | 6 807 648,00 EUR |
| Badanie CEF 11.3-FIDE-S-M-24-BHC | Projekt badawczy dotyczący kolektora wodoru w Morzu Bałtyckim w ramach instrumentu „Łącząc Europę” | 15 269 850,59 EUR |
| 13,2-FR-S-M-24-GOCO2 | Faza badania FEED dla infrastruktury CO2 Grand Ouest | 9 260 281,00 EUR |
| 13,2-NL-W-M-24-L10-CCS | L10-CCS | 55 319 557,00 EUR |
| 13,5-FR-S-M-24-Rhone CO2 | Rhone CO2 | 7 535 418,00 EUR |
| 13.6-LVLT-S-M-24-CCS Bałtyk | Bałtyckie Konsorcjum CCS | 3 020 205,00 EUR |
| 13,7-NLDE-S-M-24-DRC CO2 | Korytarz delty Renu_CO2: Badania nad transgranicznym transportem dwutlenku węgla | 9 020 087,00 EUR |
| 13.8-BENO-S-M-24-BE-EU2NSEA | Belgia do Morza Północnego Transgraniczna infrastruktura transportowa CO2 | 13 799 574,00 EUR |
| 13.8-DE-S-M-24-NSCC.Niemcy-Badanie | Planowanie i zatwierdzanie korytarza transportowego CO2 na Morzu Północnym w Niemczech | 2 805 595,00 EUR |
| 13.8-DE-S-M-24-WHVCC-Badanie | Planowanie i przygotowanie korytarza transportowego CO2 Wilhelmshaven w Niemczech | 6 238 061,00 EUR |
| 13.8-FRBE-S-M-24-DKHARBO 2 CO2HE | Połączenie sieci CO2 z autostradą CO2 w Europie Rozwiązanie francuskiego rurociągu transportu i składowania CO2 | 7 690 053,50 EUR |
| 13.10-DK-W-M-24-Norne | Norne Wielkoskalowa infrastruktura transportu CO2 łącząca składowanie na lądzie w Danii: Budowa nabrzeża, terminalu odbiorczego i rurociągu | 11 667 000,00 EUR |
| 13.11-EL-W-M-24-Prinos CO2 | Prinos – Składowanie na morzu na polu Prinos w odniesieniu do emisji | 119 993 129,00 EUR |
| 13.14-DE-S-M-24-C Badania zerowe | C Zero Multimodal CO2 Hub – Badania | 3 336 780,50 EUR |
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.