Komisja opublikowała dziś edycję sprawozdania z wyników w dziedzinie nauki, badań naukowych i innowacji (SRIP) za 2024 r. W ciągu ostatnich dwudziestu lat nastąpił wzrost inwestycji UE w badania naukowe i innowacje, co przyczyniło się do zwiększenia konkurencyjności UE zwłaszcza w dziedzinie zielonych technologii oraz do ogólnej wysokiej jakości badań naukowych w UE.
W sprawozdaniu podkreślono również trzy główne wyzwania dla badań naukowych i innowacji w UE:
- Niedostatecznie wykorzystywane ekosystemy badań naukowych i innowacji: UE jest jednym z czołowych światowych graczy w dziedzinie badań naukowych, ale stoi w obliczu kilku przeszkód w najlepszym wykorzystaniu swojego bogatego ekosystemu badań naukowych i innowacji. Znaczne różnice w działaniach badawczo-rozwojowych w poszczególnych państwach członkowskich sprawiły, że cel 3 % PKB jest nadal daleki od osiągnięcia.
- Utrzymujący się podział na badania naukowe i innowacje: Działalność w zakresie badań naukowych i innowacji wykazuje tendencję do koncentrowania się w niektórych miejscach, co można wzmocnić poprzez wspieranie najbardziej osiągalnych działań i podmiotów.
- Luka technologiczna w porównaniu z innymi regionami świata, spowodowana również złożonością w zwiększaniu inwestycji sektora prywatnego w badania naukowe i innowacje na szczeblu UE. Chociaż UE poczyniła znaczne postępy w transformacji ekologicznej, w obszarze cyfrowym nadal należy poczynić postępy.
Mocne i słabe strony wyników UE w zakresie badań naukowych i innowacji
Niektóre z kluczowych ustaleń zawartych w sprawozdaniu UE w zakresie wyników w zakresie nauki, badań naukowych i innowacji są następujące:
- UE utrzymuje wiodącą pozycję w globalnych zgłoszeniach patentowych dotyczących odnawialnych źródeł energii (29 %) i efektywności energetycznej (24 %).
- Chiny wyprzedzają UE jedynie pod względem wyników naukowych i stanowi 18 % światowej produkcji naukowej. Jeśli chodzi o globalny udział w 10 % najczęściej cytowanych publikacji, UE osiąga podobne wyniki jak USA, ale za Chinami. W 2021 r. UE zajęła zaledwie piąte miejsce pod względem intensywności badań naukowych i innowacji (2,3 %), czyli poniżej poziomu USA (3,5 %), Japonii (3,3 %), Korei Południowej (4,9 %) i Chin (2,4 %), co po raz pierwszy przekroczyło poziom UE w zakresie intensywności badań naukowych i innowacji w 2020 r.
- W porównaniu z USA i Chinami UE jest mniej wyspecjalizowana w kluczowych technologiach zwiększających wydajność, zwłaszcza w dziedzinie sztucznej inteligencji, internetu rzeczy, technologii blockchain i komputerów kwantowych.
- Rynek kapitału wysokiego ryzyka w UE jest ograniczony w porównaniu z innymi regionami świata, co utrudnia prywatne inwestycje w innowacyjne przedsiębiorstwa.
Kontekst ogólny
W sprawozdaniu dotyczącym SRIP przeanalizowano dynamikę badań naukowych i innowacji oraz jej czynniki. W sprawozdaniu połączono analizę opartą na wskaźnikach z dogłębnym omówieniem bieżących wyzwań w zakresie strategii politycznych, aby stworzyć dokument, który będzie przekonujący dla decydentów i specjalistów zarówno z dziedziny badań i innowacji, jak i ekonomii i finansów. Jest to piąta edycja dwuletniej publikacji. Poprzednie wydanie (2022) jest dostępne tutaj.
Inauguracja sprawozdania odbędzie się 27 czerwca 2024 r. w godz. 15.00–17.00 (CEST). Komisja przedstawi najważniejsze ustalenia zawarte w sprawozdaniu i będzie gospodarzem dyskusji z prelegentami wysokiego szczebla na temat bieżących tendencji w dziedzinie badań naukowych i innowacji oraz powiązanych strategii politycznych.
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.