Komisja opublikowała dziś wyniki przeglądu bieżącej pomocy finansowej udzielanej Palestynie przez UE. Przegląd zapowiedziano dwa dni po ataku terrorystycznym Hamasu na Izrael, który miał miejsce 7 października.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podkreśliła, że UE jest największym międzynarodowym darczyńcą pomocy dla Palestyńczyków. W wyniku tragicznych wydarzeń, które miały miejsce w dniu 7 października, konieczny był dokładny przegląd udzielanej przez nas pomocy finansowej. W wyniku tego przeglądu potwierdzono, że obowiązujące zabezpieczenia są skuteczne. Obecnie trwają prace nad kształtem naszego przyszłego wsparcia dla Palestyńczyków w świetle zmieniającej się sytuacji.

Przegląd wykazał, że kontrole Komisji oraz istniejące zabezpieczenia, które w minionych latach znacznie wzmocniono, funkcjonują poprawnie i dotychczas nie znaleziono dowodów wskazujących, że pieniądze mogły zostać przekierowane do niezamierzonych celów.

W przeglądzie zastosowano podejście dwuetapowe. Pierwszy przegląd operacyjny miał na celu przeanalizowanie wykonalności projektów w świetle nowej sytuacji w terenie. Na tym etapie sporządzono wykaz projektów niewykonalnych projektów, opiewają one na kwotę 75,6 mln euro. Kwota ta zostanie przeprogramowana, aby wesprzeć Palestyńczyków w związku z nowymi priorytetami, które zostaną określone w terenie. Dotyczy to głównie dużych projektów infrastrukturalnych, w tym projektu „gaz dla Gazy”, zakładu odsalania w Gazie oraz usług dostępu do wody, których realizacja w obecnej sytuacji nie jest możliwa.

Na drugim etapie Komisja przeprowadziła ocenę ryzyka. W tym celu poproszono wszystkich partnerów wykonawczych o przedstawienie informacji dotyczących stosowanych przez nich mechanizmów kontroli. W obecnym kontekście Komisja określiła pewne dodatkowe środki, takie jak włączenie do wszystkich nowych umów odpowiednich klauzul dotyczących przeciwdziałania podżeganiu oraz zapewnienie nieprzerwanego monitorowania ich stosowania. Jest to możliwe w szczególności za pośrednictwem monitorowania beneficjentów przez podmioty trzecie.

Oczekujemy na dodatkowe informacje od wszystkich beneficjentów dotacji oraz organizacji poddawanych ocenie opartej na filarach, aby ustalić, czy konieczne mogą okazać się dostosowania. W tym czasie nadal realizowane będzie bieżące wsparcie za pośrednictwem organizacji, które dostarczyły wymaganych wyjaśnień i upewniły się odnośnie do obowiązujących zabezpieczeń – w szczególności za pośrednictwem agencji państw członkowskich UE i międzynarodowych instytucji finansowych. Beneficjenci, których dotyczą zarzuty podżegania do nienawiści i przemocy po wydarzeniach z 7 października 2023 r., zostali poproszeni o przedstawienie uwag odnośnie do stawianych im zarzutów. Dotyczy to w szczególności dwóch projektów realizowanych wspólnie z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Płatności będą realizowane dopiero po otrzymaniu zadowalających wyjaśnień, co jest zgodne z rozporządzeniem finansowym.

Kontekst

Przegląd objął cały pakiet działań na rzecz rozwoju, w tym programy wsparcia ludności palestyńskiej, Palestyńskiej Władzy Narodowej, Agencji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA), a także odpowiednie programy innych służb Komisji, takie jak Erasmus+. Nie dotyczył on pomocy humanitarnej przeznaczonej dla ludności palestyńskiej.

Celem wspomnianego przeglądu było przede wszystkim zapewnienie, aby w zmienionych okolicznościach żadne finansowanie ze strony UE nie umożliwiało pośrednio jakiejkolwiek organizacji terrorystycznej przeprowadzania ataków na Izrael; po drugie, zapewnienie pełnego poszanowania prawodawstwa i polityki UE, a także zapobieganie ewentualnemu nadużywaniu funduszy UE do podżegania do nienawiści i przemocy; po trzecie, przeanalizowanie, czy w świetle obecnych okoliczności programy wsparcia wymagają dostosowania.

W ramach przeglądu zastosowano metodykę przewidującą dwa etapy: kontrolę operacyjną wykonalności projektów oraz ocenę ryzyka związanego z ewentualnym przekierowaniem pomocy, a także podżeganiem do nienawiści i przemocy, mającym miejsce w ramach realizacji projektów. Kontrola projektów została przeprowadzona zgodnie z obiektywnymi kryteriami dla obu etapów. W sprawie tych aspektów przeprowadzono konsultacje z organizacjami będącymi beneficjentami.

Unia Europejska jest największym darczyńcą pomocy zewnętrznej dla Palestyńczyków. Pomoc jest realizowana za pośrednictwem wspólnej europejskiej strategii na lata 2021-2024, która opiewa na orientacyjną kwotę niemal 1,2 mld euro – dotychczas przyjęto z tego 691 mln euro. Kwota ta obejmuje bezpośrednie wkłady na rzecz Palestyńskiej Władzy Narodowej za pośrednictwem mechanizmu PEGASE, wsparcie dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, projekty realizowane za pośrednictwem międzynarodowych instytucji finansowych oraz wkłady na rzecz Agencji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA).

Więcej informacjiKomunikat Komisji: przegląd bieżącej pomocy finansowej dla Palestyny

źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.