Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel przedstawili dziś wspólny komunikat w sprawie wzmocnienia bezpieczeństwa gospodarczego. Określono w nim konkretne kroki mające na celu wzmocnienie siły i odporności UE w obliczu rosnących zewnętrznych zagrożeń gospodarczych, przy jednoczesnym zachowaniu naszej otwartości i zaangażowania w międzynarodowy handel i inwestycje.
Wspólny komunikat opiera się na strategii bezpieczeństwa gospodarczego z 2023 r., w której określono nadrzędne cele w zakresie bezpieczeństwa gospodarczego polegające na promowaniu mocnych stron przemysłu, ochronie interesów europejskich i partnerstwie z krajami o podobnych poglądach.
W niniejszym komunikacie przedstawiono wzmocnione podejście UE do przeciwdziałania zagrożeniom, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych jej narzędzi. Aby wzmocnić swoje bezpieczeństwo gospodarcze, UE będzie korzystać z istniejących narzędzi niezależnie od ich pierwotnego celu i w razie potrzeby będzie aktywniej wykorzystywać swój zestaw narzędzi. Zwiększy również swoje zdolności w zakresie gromadzenia informacji i zdolności analityczne w celu informowania o decyzjach UE i poprawy koordynacji z państwami członkowskimi i przedsiębiorstwami.
Proaktywne i ukierunkowane podejście
Komunikat odzwierciedla zmianę paradygmatu polegającą na przejściu od postawy reaktywnej do bardziej proaktywnego i systematycznego wdrażania narzędzi. UE będzie również odgrywać bardziej strategiczną rolę w zwiększaniu swojego znaczenia gospodarczego i dostępu do jednolitego rynku. Środki UE pozostaną ukierunkowane, proporcjonalne i skoncentrowane na konkretnych sytuacjach wysokiego ryzyka. Jednocześnie UE, jej państwa członkowskie i przedsiębiorstwa będą w coraz większym stopniu musiały zaakceptować koszty gospodarcze związane ze zwiększonym bezpieczeństwem i odpornością.
W oparciu o współpracę z państwami członkowskimi w zakresie oceny ryzyka Komisja skupi się bezpośrednio na sześciu priorytetowych obszarach wysokiego ryzyka:
- zmniejszenie strategicznych zależności od towarów i usług;
- Przyciąganie bezpiecznych inwestycji do UE;
- wspieranie dynamicznego europejskiego przemysłu obronnego i kosmicznego oraz innych krytycznych sektorów przemysłu;
- zapewnienie wiodącej pozycji UE w zakresie technologii krytycznych;
- ochrona informacji i danych szczególnie chronionych;
- Ochrona europejskiej infrastruktury krytycznej.
Skoordynowane i strategiczne wykorzystanie narzędzi
Skuteczność działań UE zostanie zwiększona dzięki bardziej strategicznemu i skoordynowanemu wykorzystaniu istniejących narzędzi. Obejmuje to na przykład nowe wytyczne dotyczące monitorowania BIZ, uwzględnianie kwestii bezpieczeństwa gospodarczego w dochodzeniach w sprawie ochrony handlu oraz priorytetowe traktowanie finansowania projektów mających na celu zmniejszenie zależności UE.
Lepsza orientacja sytuacyjna
Komisja usprawni swoją ocenę ryzyka, a także gromadzenie i wymianę informacji z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami. Będzie propagować wspólne rozumienie zagrożeń dla bezpieczeństwa gospodarczego oraz sposobów i terminów wdrażania środków przeciwdziałania tym zagrożeniom. Pomoże to UE interweniować w sposób terminowy i skuteczny. Kluczowym elementem będzie wzmocnienie ścisłej współpracy Komisji z przedsiębiorstwami, które często znajdują się na skraju problemów związanych z bezpieczeństwem gospodarczym.
Uzupełnienie zestawu narzędzi bezpieczeństwa gospodarczego UE
UE pracuje również nad nowymi narzędziami służącymi wyeliminowaniu obecnych luk w bezpieczeństwie gospodarczym UE. W dniu dzisiejszym przedstawiono pierwszy sztandarowy wniosek w ramach nowego komunikatu w sprawie bezpieczeństwa gospodarczego, ResourceEU, koncentrujący się na rozwiązaniu problemu nadmiernej zależności Europy od zagranicznych dostawców surowców krytycznych i półprzewodników. Inne inicjatywy znajdują się na różnych etapach przygotowania i wdrażania, w tym rozporządzenie w sprawie SAFE, akt w sprawie akceleratora przemysłowego, akt w sprawie rozwoju chmury obliczeniowej i sztucznej inteligencji, akt CHIPS 2.0, akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie, akt w sprawie surowców krytycznych, strategia na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up oraz unijne programy kosmiczne.
Współpraca międzynarodowa
Europa jest daleka od osamotnienia w obliczu wyzwań związanych z bezpieczeństwem gospodarczym. Mając to na uwadze, UE będzie jeszcze bardziej zacieśniać współpracę z zaufanymi partnerami, propagować wspólne normy bezpieczeństwa gospodarczego oraz, w miarę możliwości, podejmować wspólne działania w celu sprostania kluczowym wyzwaniom.
Kolejne kroki
Komisja wprowadza już wszelkie niezbędne zmiany legislacyjne, wytyczne i inne środki wspierające w celu realizacji działań określonych we wspólnym komunikacie. Komisja będzie nadal intensywnie współpracować z państwami członkowskimi, państwami trzecimi i zainteresowanymi stronami w zakresie nowego strategicznego podejścia do bezpieczeństwa gospodarczego.
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.