W sprawozdaniu Komisji Europejskiej na temat kontroli celnych zgodności produktów na granicach zewnętrznych UE uznano wysiłki organów celnych, podkreślając jednocześnie potrzebę poprawy kontroli celnych i współpracy, w szczególności w celu sprostania szybkiemu rozwojowi handlu elektronicznego. Przywożone produkty, w tym te zakupione przez internet, niestety nie zawsze są zgodne z przepisami UE dotyczącymi bezpieczeństwa, ochrony lub norm środowiskowych. Stwarza to ryzyko dla obywateli i przedsiębiorstw w UE.
UE podejmuje wyzwania związane z niezgodnym z przepisami przywozem i wzrostem handlu elektronicznego w ramach proponowanej reformy celnej UE, której celem jest ustanowienie nowego Urzędu UE ds. Celnych i centrum danych w celu wzmocnienia zarządzania ryzykiem, zacieśnienia współpracy między organami celnymi a organami nadzoru rynku oraz modernizacji egzekwowania przepisów dotyczących zgodności produktów.
Kluczowe dane z lat 2022–2024 zawarte w sprawozdaniu pokazują, że kontrole celne zgodności produktów rosną z każdym rokiem. Organy celne zatrzymały więcej produktów i ostatecznie odmówiły ich wprowadzenia na rynek UE, ponieważ nie są one zgodne z przepisami UE lub zostały uznane za niebezpieczne. W całej UE organy celne odmówiły wydania średnio 13 sztuk na milion produktów zwolnionych w 2024 r. z powodu niezgodności lub poważnego ryzyka. W tym okresie wzrost przywozu napędzanego handlem elektronicznym przewyższył jednak tempo, w jakim wdrożono środki kontroli. Ponadto skuteczność i jakość istniejących kontroli wymaga poprawy w celu sprostania pojawiającym się wyzwaniom.
Sprawozdanie pomaga Komisji i państwom członkowskim lepiej zrozumieć wyzwania stojące przed organami celnymi w zakresie kontroli zgodności produktów z przepisami oraz określić środki mające na celu dalszą poprawę egzekwowania przepisów UE.
Poprawa kontroli celnych w całej UE
Sprawozdanie pokazuje, że chociaż kontrole celne nadal odgrywają kluczową rolę, lepsza współpraca między organami celnymi a organami nadzoru rynku ma kluczowe znaczenie dla powstrzymania wprowadzania na jednolity rynek UE produktów niezgodnych z przepisami lub niebezpiecznych. Cyfryzacja odgrywa również kluczową rolę w przenoszeniu kontroli celnych na wyższy poziom. Komisja przyczyniła się już do cyfryzacji komunikacji między organami celnymi a organami nadzoru rynku, a reforma systemu celnego będąca obecnie przedmiotem negocjacji między Radą a Parlamentem Europejskim znacznie przyczyni się do poprawy kontroli celnych i zarządzania ryzykiem.
Zgodność produktów w UE gwarantuje, że produkty spełniają surowe kryteria, w tym normy funkcjonalne, techniczne, bezpieczeństwa, zdrowotne i środowiskowe, a tym samym chronią zarówno konsumentów, jak i środowisko.
Stosując jednolite przepisy dotyczące produktów niezależnie od ich pochodzenia, UE tworzy równe warunki działania, w których wszystkie przedsiębiorstwa muszą przestrzegać tych samych przepisów, promując uczciwą konkurencję. Przepisy te umożliwiają konsumentom korzystanie z bezpiecznych produktów wysokiej jakości na całym jednolitym rynku UE, zapewniając im lepszy stosunek jakości do ceny dzięki konkurencyjnym cenom i wysokim standardom jakości.
Wzmocnienie unii celnej UE
W niedawnym komunikacie Komisji w sprawie kompleksowego unijnego zestawu narzędzi na rzecz bezpiecznego i zrównoważonego handlu elektronicznego podkreślono potrzebę wzmocnienia kontroli celnych w celu sprostania wyzwaniom związanym z handlem elektronicznym. Komisja jest zaangażowana w tworzenie bezpieczniejszego i bezpieczniejszego środowiska zakupów online dla obywateli. Sprawozdanie w sprawie kontroli zgodności produktów jest ważnym krokiem w kierunku osiągnięcia tego celu, a Komisja będzie nadal pracować nad poprawą kontroli celnych i zapewnieniem, aby obywatele mogli ufać produktom, które kupują, w szczególności przy zakupie przez internet.
Reforma celna UE zaproponowana przez Komisję, która jest obecnie przedmiotem negocjacji między Radą a Parlamentem Europejskim, wprowadzi nowy Urząd UE ds. Celnych i centrum danych, umożliwiając skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem i współpracę między organami celnymi a innymi organami, takimi jak organy nadzoru rynku. Głównym celem jest zwiększenie skuteczności, efektywności i przejrzystości kontroli celnych. Ponadto reforma wzmocni zdolność organów celnych do identyfikowania i eliminowania produktów niezgodnych z wymogami. Ostatecznie UE dąży do stworzenia korzystnego otoczenia biznesowego, promowania konkurencyjności i wspierania wzrostu gospodarczego, przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony obywateli i środowiska.
Metodologia sprawozdania
W sprawozdaniu przedstawiono i przeanalizowano dane statystyczne dostarczone przez państwa członkowskie UE dotyczące kontroli zgodności produktów na granicach zewnętrznych UE, przeprowadzanych przez organy celne we współpracy z organami nadzoru rynku.
Dane obejmują okres trzech lat i dotyczą liczby interwencji celnych, zawieszeń i odmów na granicach UE. Dane pokazują tendencje i wzorce w państwach członkowskich UE. Jest on zgodny z rozporządzeniem (UE) 2019/1020 w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów.
Sprawozdanie jest częścią działań Komisji na rzecz poprawy kontroli celnych i zapewnienia zgodności z prawodawstwem UE. Przyczyniając się do harmonizacji krajowych procedur celnych, polityka celna UE ma na celu sprostanie wyzwaniom takim jak sprawiedliwy handel, uproszczenie otoczenia celnego dla przedsiębiorstw oraz wspieranie przejścia na bezpieczniejsze i bardziej zgodne z przepisami produkty wprowadzane na jednolity rynek UE.
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.