Komisja zatwierdziła dzisiaj „Hy2Infra” będący trzecim ważnym projektem stanowiącym przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania, realizowanym w łańcuchu wartości gospodarki wodorowej.
Wprawdzie prace nad łańcuchem dostaw wodoru odnawialnego w Europie znajdują się wciąż w początkowej fazie, projekt Hy2Infra pozwoli położyć fundamenty pod zintegrowaną i otwartą sieć czystego wodoru. Projekt Hy2Infra przyczyni się do powstania pierwszych regionalnych projektów infrastrukturalnych w kilku państwach członkowskich i pozwoli przygotować grunt pod przyszłe wzajemne połączenia w Europie w myśl unijnej strategii w zakresie wodoru. To z kolei przełoży się na wsparcie rozwoju rynku czystego wodoru i przybliży nas do naszego celu, zgodnie z którym do 2050 r. Europa – jako pierwszy kontynent na świecie – stanie się neutralna dla klimatu.
Projekt Hy2Infra zakłada 33 projekty realizowane przez 32 przedsiębiorstwa, w tym pięć małych i średnich przedsiębiorstw, w siedmiu państw członkowskich: we Francji, w Holandii, Niemczech, Polsce, Portugalii, na Słowacji i we Włoszech.
Uczestniczące państwa członkowskie zapewnią finansowanie publiczne w wysokości do 6,9 mld euro. Tym samym będzie to największa jak dotąd zatwierdzona pomoc dla projektów IPCEI w obszarze wodoru. Ma to uwolnić dodatkowe 5,4 mld euro w postaci inwestycji prywatnych. Łącznie oznaczać to będzie kwotę ponad 12 mld euro.
Hy2Infra jest uzupełnieniem wcześniej zatwierdzonych dwóch projektów IPCEI w łańcuchu wartości gospodarki wodorowej: „Hy2Tech”, projekt badawczy IPCEI, oraz „Hy2Use”, który obejmował projekty badawcze i projekty związane z wytwarzaniem wodoru.
Celem projektu Hy2Infra jest zapewnienie infrastruktury. Opiera się on na dwóch filarach.
Pierwszy filar dotyczy budowy infrastruktury w regionalnych grupach programów i zakłada cztery różne rodzaje infrastruktury w łańcuchu dostaw wodoru. Odnośne projekty obejmują: wielkoskalowe elektrolizery o mocy 3,2 gigawatów; nowe i zaadaptowane rurociągi do transmisji i dystrybucji wodoru, o długości około 2,7 tys. km; wielkoskalowe instalacje magazynowania wodoru o maksymalnym potencjale 370 gigawatogodzin; terminale obsługi i powiązaną infrastrukturę portową przeznaczoną dla nośników wodoru.
Drugi filar zakłada, że uczestnicy będą współpracować w zakresie interoperacyjności, aby ułatwić przyszłe wzajemne połączenia, i wspólnie przyczynią się do rozwoju wspólnych norm technicznych.
Przykładowo, niektórzy uczestnicy w grupie programów „Niemcy Zachodnie” postawią trzy elektrolizery w obszarze regionalnym Ren-Ruhra. Ta infrastruktura wodorowa łączyć będzie aż trzy różne projekty dotyczące rurociągów i zapewni dostęp do instalacji magazynowej. Do połowy 2027 r. przedsiębiorstwa działające w sektorze stali, cementu, rafinerii, mobilności, a także w sektorze chemicznym uzyskają dostęp do produkowanego wodoru odnawialnego. Ta grupa programów przyczyni się do znacznego ograniczenia emisji CO2 przez odbiorców i ma duże znaczenie w wymiarze transgranicznym z uwagi na rurociąg połączony z holenderską siecią wodorową.
Za sprawą Hy2Infra Europa będzie mogła również zdywersyfikować źródła energii i ograniczyć import paliw kopalnych. Przykładowo, zgodnie z planem REPowerEU uczestnicy Hy2Infra zbudują infrastrukturę portową w Holandii zdolną do obsługi transportu wodoru z zagranicy, tj. z innych państw członkowskich o wysokim potencjale w zakresie odnawialnych źródeł energii, np. z Portugalii, bądź z innych części świata. Co więcej, Hy2Infra zakłada projekt rurociągu morskiego w Niemczech do transportu wodoru odnawialnego z farm wiatrowych położonych na Morzu Północnym oraz projekt rurociągu na Słowacji, który umożliwi w przyszłości import wodoru z Ukrainy.
Podane przykłady pozwalają zrozumieć, dlaczego zdecydowaliśmy się na ten projekt IPCEI i dlaczego IPCEI stanowi odpowiednią pomoc państwa w przypadku tak bardzo współzależnych i ryzykownych projektów. Infrastruktura wodorowa niezbędna do celów zielonej transformacji wymaga wstępnego finansowania publicznego, aby ograniczyć ryzyko finansowe związane z pionierskimi projektami. Dodatkowo dzięki współpracy w ramach IPCEI odbiorcy mogą mieć pewność, że uzyskają dostęp do wystarczających dostaw wodoru odnawialnego na potrzeby ich technologii opartych na wodorze, zaś producenci będą mieć zapewniony popyt, a także niezbędną infrastrukturę do celów transportu i magazynowania.
Projekt Hy2Ifra zatwierdziliśmy z uwagi na to, że w dużej mierze przyczynia się on do osiągnięcia naszych celów w zakresie wykorzystania wodoru, a także przynosi on pozytywne efekty mnożnikowe w całej Unii Europejskiej. Po pierwsze, dodatkowe zainteresowane podmioty będą mogły podłączyć się do powszechnie dostępnej infrastruktury na niedyskryminujących warunkach. Po drugie, uczestnicy projektu Hy2Infra jako jedni z pierwszych będą mogli zmierzyć się z wyzwaniami technicznymi związanymi z nową wielkoskalową infrastrukturą, pokonać je i tym samym zdobyć praktyczne doświadczenie, które może okazać się pożyteczne dla innych graczy na rynku. Uczestnicy faktycznie pragną dzielić się swoją wiedzą z szerszą społecznością, zwłaszcza z uczelniami i organizacjami badawczymi. Po trzecie, uczestnicy projektu Hy2Infra przyczynią się do opracowania transgranicznych zasad operacyjnych i do wyeliminowania luk w normalizacji stwierdzonych przez członków europejskiego sojuszu na rzecz czystego wodoru.
Poza tym pułap zatwierdzonej pomocy na poszczególnych beneficjentów stanowi tzw. luka w finansowaniu. Pomoc państwa umożliwia realizację w UE projektów o dużym znaczeniu i jednocześnie gwarantuje, że wsparcie uzyskają wyłącznie te projekty, które byłyby niemożliwe bez wsparcia publicznego, oraz że pieniądze podatników będą wydatkowane z głową. I nawet w przypadku omawianych dzisiaj projektów zadbaliśmy o to, aby wsparcie publiczne nie wypierało inwestycji prywatnych, lecz je przyciągało.
Projekty IPCEI to przykład prawdziwie ambitnej współpracy europejskiej, gdzie wszystkie przedsiębiorstwa, państwa członkowskie i Komisja odgrywają ważną rolę i razem dążą do osiągnięcia wspólnego celu.
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.