Aby uczcić jutrzejszy ogólnoeuropejski Dzień Pamięci ofiar wszystkich reżimów totalitarnych i autorytarnych, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw suwerenności technologicznej, bezpieczeństwa i demokracji Henna Virkkunen oraz komisarz do spraw demokracji, sprawiedliwości, praworządności i ochrony konsumentów Michael McGrath wydali następujące oświadczenie:
„86 lat temu nazistowskie Niemcy i Związek Radziecki podpisały pakt Ribbentrop-Mołotow, sojusz krwi między dwoma najbardziej brutalnymi reżimami w historii, pozostawiając głęboką bliznę na Europie. Opresje zadawane przez te totalitarne i autorytarne reżimy oraz cierpienia znoszone przez niezliczone ofiary pozostają żywymi wspomnieniami dla wielu Europejczyków.
23 sierpnia uhonorujemy ich historię. Świętujemy nieustanne dążenie Europejczyków do wolności i demokracji w całej historii, którzy opierali się tyranii, domagali się sprawiedliwości i dążyli do bardziej sprawiedliwej, równej i wolnej Europy. Jesteśmy im to winni, że po raz pierwszy w historii każdy kraj UE jest teraz domem dla pokolenia, które wyrosło wolne od cienia tyranii.
Jednak ta walka nie jest odległym wspomnieniem. Nasiona nienawiści, nietolerancji i ucisku mogą być nadal zasiane, a nasi przeciwnicy chętnie je wykorzystują. Wolność, demokracja, praworządność i prawa podstawowe to ciężko wypracowane zasady, ale mogą one ulec erozji, jeśli nie będą odpowiednio utrzymywane i chronione. Unia Europejska zawsze będzie stała po stronie tych, którzy pielęgnują glebę ludzkiej godności, sprawiedliwości i równości. Naszym wspólnym obowiązkiem jest ochrona tych wartości.
Kontekst
W 2009 roku Parlament Europejski przyjął rezolucję wzywającą do „proklamowania 23 sierpnia jako ogólnoeuropejskiego Dnia Pamięci ofiar wszystkich reżimów totalitarnych i autorytarnych, który powinien być upamiętniany z godnością i bezstronnością”. Od tego czasu co roku w całej UE obchodzony jest Dzień Pamięci ofiar wszystkich reżimów totalitarnych i autorytarnych, który podtrzymuje pamięć o ofiarach.
Według badania Eurobarometru opublikowanego w maju 2025 r. prawie siedmiu na dziesięciu respondentów (69 %) zgadza się, że Unia Europejska jest miejscem stabilności w niespokojnym świecie. Prawie dziewięciu na dziesięciu Europejczyków (88%) zgadza się, że współpraca między krajami i regionami świata powinna być w większym stopniu oparta na zasadach. W marcu 2025 r. badanie Eurobarometru wykazało, że prawie dwie trzecie (65 %) młodych Europejczyków jest zadowolonych ze sposobu funkcjonowania demokracji w UE, a ponad jedna trzecia (34 %) uważa fałszywe i wprowadzające w błąd informacje za największe zagrożenie dla demokracji.
Komisja Europejska wspiera projekty w całej Europie, które dotyczą historii zbrodni totalitarnych i zachęcają do pamięci o przeszłości. Program Obywatele, Równość, Prawa i Wartości wspiera inicjatywy promujące pamięć o przyczynach i skutkach reżimów totalitarnych, w szczególności nazizmu, ale także faszyzmu, stalinizmu i innych reżimów totalitarnych.
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.