UE i Ukraina postanowiły dziś przedłużyć i zaktualizować obecną umowę o transporcie drogowym. Umowa ma pomóc Ukrainie w dostępie do rynków światowych poprzez ułatwienie tranzytu przez państwa UE i dalsze rozwijanie jej powiązań z rynkiem UE. Po raz pierwszy podpisano 29 czerwca 2022 r. w następstwie inwazji Rosji na Ukrainęna pełną skalę, umowa znacznie zwiększyła handel drogowy między Ukrainą a UE, z korzyścią dla obu gospodarek.
Umowa zostaje zatem przedłużona do dnia 30 czerwca 2025 r., z jej automatycznym przedłużeniem na kolejny okres sześciu miesięcy, chyba że jedna ze stron nie wyrazi zgody i nie posiada solidnych i wyraźnych dowodów na to, że występują poważne zakłócenia na rynku transportu drogowego lub że cele umowy wyraźnie nie są już osiągane. Aby usprawnić wdrażanie, umowa zawiera obecnie następujące postanowienia mające na celu:
- Wymagać od przewoźników posiadania dokumentów potwierdzających zezwolenie na przewóz międzynarodowy i zgodność z umową.
- Zażądać dokumentów potwierdzających, że operacje bez ładunku są bezpośrednio związane z operacją tranzytową lub dwustronną, zgodnie z umową.
- Zwiększenie przestrzegania przez przewoźników drogowego transportu towarów obowiązków wynikających z umowy, w szczególności w odniesieniu do oszustw, fałszowania dokumentów kierowcy oraz naruszeń bezpieczeństwa ruchu drogowego, które mogą prowadzić do utraty praw do świadczenia usług transportowych określonych w umowie.
- Wprowadzenie klauzuli ochronnej umożliwiającej zawieszenie umowy na określonych obszarach geograficznych, jeżeli na rynku transportu drogowego na tym obszarze występują poważne zakłócenia, które można przypisać umowie.
Kontekst ogólny
Od czasu zawarcia umowy, która tymczasowo ułatwia transport drogowy towarów między Unią Europejską a Ukrainą, wywóz towarów z Ukrainy do UE znacznie wzrósł. W szczególności wielkość wywozu wzrosła o około dwie trzecie, podczas gdy wartość wywozu wzrosła o jedną trzecią. Przekłada się to na ponad 300,000 dodatkowych ton towarów wywożonych miesięcznie. Jednocześnie przywóz z Ukrainy z UE również wzrósł, a wielkość przywozu wzrosła o około 300.000 ton miesięcznie. Wartość przywozu wzrosła niemal trzy razy szybciej niż wartość wywozu, osiągając ponad 700 mln EUR miesięcznie w porównaniu z 250 mln EUR miesięcznie. Układ, wdrożony ze względu na utracone szlaki transportowe i rynki eksportowe na wschód od Ukrainy w wyniku rosyjskiej agresji, wspiera korytarze solidarnościowe między UE a Ukrainą. Ułatwił transport do Ukrainy podstawowych towarów, takich jak paliwo i pomoc humanitarna, oraz umożliwił ukraińskiemu eksportowi, takich jak zboża, rudy i stal, dotarcie do UE i poza nią.
Poprzednią datą wygaśnięcia umowy był dzień 30 czerwca 2024 r. Zaktualizowaną i poszerzoną umowę podpisali w Brukseli komisarz Adina Vălean i Serhiy Derkach, wiceminister ds. społeczności, terytoriów i rozwoju infrastruktury Ukrainy.
Podobna umowa została zawarta między UE a Mołdawią.
źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce.